Przegrzewawnie się laptopa
Opis usterki:
- laptop przegrzewa się
- jest gerący
Budowa laptopa i jego miniaturyzacja doprowadza do problemów związanych z wydaleniem ciepła bowiem zmniejszeniu ulegają elementy mające za zadanie odprowadzanie ciepła takie jak wentylator i radiator. Dodajmy do tego kurz i miejsca takie jak łóżko a otrzymamy równanie – przegrzany laptop. Wielu producentów stara się konstrukcyjnie łączyć radiator z obudową laptopa aby rozprowadzenie ciepła było bardziej dynamiczne przykład może stanowić Apple i mocowanie topcase, IBM i Lenovo spora przestrzeń miedzy klawiaturą, a chłodzeniem pasywnym, co umożliwia większą rotację powietrza. Słabe rozwiązania chłodzenia posiada HP ponieważ posiada mocno grzejące się chipsety graficzne NVIDIA obieg chłodzenia jest zamknięty poprzez uszczelnienie połączenia radiator- wentylator. W dodatku producent Hp nie ułatwia dostępu do wentylatora najczęściej trzeba wyciągnąć płytę główną. Toshiba posiada podobne problemy jak Hp – minimalizm jeśli chodzi o radiator i standardowy wentylator który po 2 latach jest mocno zapchany kurzem, dostęp do wentylatora utrudniony. Marki takie jak Asus, Acer, Fujitsu Siemens, MSI mają bardziej przemyślane rozwiązania i można bardzo łatwo dostać się do chłodzenia i wyjąć zalegający tam kurz. Oczywiście jeśli nie posiadasz doświadczenia lepiej zanieść laptopa do serwisu na konserwację lub naprawę wentylatora lub innej części.
Dlaczego przegrzewanie komputera stacjonarnego albo laptopa jest niebezpieczne i jak wpływa na działanie sprzętu?
Co może powodować przegrzewanie się naszego sprzętu? W jaki sposób to sprawdzić?
Przegrzewanie się, wysoka temperatura elektroniki płyty głównej, karty graficznej prowadzi do poważnych usterek najczęściej związanych z bezołowiowym łączeniem chipsetów graficznych z płytką drukowaną. Pomiędzy chipsetem a płytką drukowaną (płytą główną) znajdują się kulki które łączą te dwa elementy. Należy zwrócić uwagę że materiał ów kulek jest bezołowiowy. Luty bezołowiowe charakteryzują się dość słabą odpornością na wysokie temperatury bądź ich różnicę ciepło zimno, co prowadzi do deformacji. W sytuacji występowania wysokiej temperatury luty bezołowiowe stopniowo zmieniają swoje właściwości powstają tzw. zimne luty, czyli np. łączenie się kulek i tworzenie nowych struktur.
Uszkodzenia elektroniki w wyniku temperatury dotyczą wszystkich podzespołów komputera lub laptopa bowiem do łączenia układów elektronicznych stosowane są tylko luty bezołowiowe. Tym bardziej problem jest zauważalny w procesie miniaturyzacji i wyższych parametrów grafik i procesorów.
Objawami usterek związanych z wysoką temperaturą jest samoczynne wyłączanie się komputera podczas pracy, głośno pracujące wentylatory i wolniejsza praca systemu. Do bardziej zaawansowanych usterek dochodzi w laptopach ze względu na charakter konstrukcji – wysoka miniaturyzacja i mało miejsca na odpowiednie chłodzenie. Dlatego w laptopach dochodzi do takich objawów jak znikająca treść-obraz podczas pracy, wyłączanie się ekranu bądź całego laptopa podczas gry, programu graficznego. Objawy te związane są w szczególności z przegrzewającym się chipsetem graficznym NVIDIA. Również może dochodzić do uszkodzenia sterowania płyty czyli chipsetu mostka – objawy to problemy z odczytaniem dysku, różnie okresowo działająca klawiatura, touchpad, USB, DVD. Usterki są bardzo poważne i ich naprawa wymaga specjalistycznego sprzętu do lutowania BGA, układów SMD, kontrolerów RAMów grafiki.
Przyczyną przegrzewania się sprzętu elektronicznego jest głównie kurz i obciążanie płyt głównych, grafik długotrwałym korzystaniem z zaawansowanych technologicznie gier i programów graficznych. W przypadku Pań dominuje tendencja zaczerpnięta z seriali jak kładzenie laptopa na miękkich powierzchniach szczególnie pościeli co powoduje większe zaciąganie kurzu przez wentylator, bądź zamkniecie możliwości rotacji powietrza.
Wśród Panów są to gry z za wysokimi wymaganiami sprzętowymi.
Aby być świadomym użytkownikiem i zapobiegać uszkodzeniu elektroniki należy zainstalować program testujący temperaturę płyty i grafiki. Programy tego typu są dostępne w Internecie i bezpłatne.
Co możemy zrobić żeby zabezpieczyć nasz sprzęt przed przegrzaniem?
Czy na komputer stacjonarny w jakiś sposób wpływa np. grzejnik, czy przydatne są podkładki chłodzące do laptopów itp.?
Aby zapobiegać sytuacji przegrzewania się sprzętu, należy uzbroić się w sprężone powietrze. Pamiętajmy, zawsze zaczyna się od kurzu, który zatyka i oblepia chłodzenie pasywne oraz utrudnia pracę wentylatorów. Sprężone powietrze należy używać średnio co 2 tygodnie i psikać po wentylatorze i radiatorach przy odłączonym od zasilania komputerze. W przypadku laptopów należy również stosować sprężone powietrze w takim samych odstępach czasu i przy odłączonym zasilaniu wraz z odłączoną baterią. Jednakże zalecamy profesjonalną konserwację w serwisie komputerowym szczególnie laptopów, średnio raz na rok, ze względu na potrzebę wymiany past na procesorze i chipsecie graficznym i przesmarowaniu wentylatora który jest dość delikatny, a odgrywa kluczową rolę w chłodzeniu.
Nie należy laptopa kłaść na miękkich powierzchniach, nie wolno zastawiać otworów wentylacyjnych papierami, ścianą.
Czy warto korzystać z programów kontrolujących temperaturę w komputerze?
Jak mogą pomóc? Skąd je dostać?
Programy testujące lub sprawdzające temperaturę płyty głównej są narzędziem, które pozwoli nam wcześniej zareagować na występujące problemy uprzedzając wystąpienie usterki. Dlatego warto ów program pobrać za darmo z internetu.
Kiedy komputer/ laptop, mimo naszych starań, przegrzewa się to z jakiego powodu?
Co w takim wypadku możemy zrobić sami a z jakimi problemami powinniśmy zgłosić się do specjalisty?
Jeśli dochodzi do przegrzewania się sprzętu mimo używania sprężonego powietrza, podkładek chłodzących, należy zgłosić się do serwisu. Przyczyną wysokiej temperatury może być rozszczelnione chłodzenie pasywne, bądź spękane pasty termoprzewodzące.
Pamiętajmy - kluczem do długotrwałego działania naszego sprzętu jest profilaktyka. Systematyczne używanie sprężonego powietrza ze szczególnym zwróceniem uwagi na wentylatory pomoże nam pracować przez długie lata. Uważać na podłoża miękkie i miejsca gdzie występuje wyższa temperatura powietrza np. Miejsce nasłonecznione, grzejnik. Życzymy powodzenia.
Komputery stacjonarne i laptopy stają się coraz szybsze, producenci prześcigają się podkręcaniu zegarów, dodawaniu rdzeni do procesorów i stosowaniu coraz bardziej wydajnych układów graficznych. Jesteśmy świadkami szybko postępującej ewolucji technologicznej, na naszych oczach w ciągu ostatnich lat wydajność urządzeń zwiększyła się wielokrotnie. Wraz ze wzrostem mocy komputerów zwiększyła się ilość produkowanego ciepła, jednak w obliczu tej rewolucji zasadniczej zmianie nie uległy elementy chłodzenia. Przeciętny komputer stacjonarny lub laptop nadal chłodzony jest powietrzem, które z jednej strony zasysane jest przez obudowę (w laptopie od dołu obudowy) a z drugiej wydmuchiwane przez klasyczny mały wentylatorek. (w laptopie z tyłu lub z boku obudowy). W komputerach stacjonarnych zwiększoną temperaturę udaje się opanować poprzez zastosowanie większych radiatorów (metali doskonale przewodzących ciepło) i większych i bardziej wydajnych wentylatorów. Prawdziwy problem pojawia się dopiero w urządzeniach mobilnych, z jednej strony postępująca miniaturyzacja wymusza zmniejszanie i odchudzanie komputerów a z drugiej strony zwiększona temperatura wymaga jej coraz bardziej skutecznego odprowadzania. Jedynym wyjściem z sytuacji dla producentów laptopów jest przygotowanie odpowiedniego projektu obudowy, organizacja przepływu powietrza przy zastosowaniu skromnych środków pomocniczych w postaci niewielkiej ilości miedzi (radiatora) w kształcie rurek wypełnionych gazem i jednego małego wentylatora. Kiedy laptop jest nowy problemu zazwyczaj nie ma, przy przeciętnym użytkowaniu dopiero po roku mogą pojawić się symptomy przegrzewania, spowodowane jest to zanieczyszczeniem wnętrza laptopa. Kurz z naszego otoczenia jest pierwszą i najważniejszą przyczyną przegrzewania się laptopów i komputerów stacjonarnych, osadza się na elektronice i wentylatorze, tworzy warstwę która utrudnia rozpraszanie ciepła. Większość komputerów posiada zabezpieczenie przed całkowitym przegrzaniem lub przepaleniem komputera, kiedy temperatura osiągnie ustanowione przez producenta maksimum wtedy nasz komputer się wyłączy, bez ostrzeżenia zostanie odcięte zasilanie, przez kilka chwil może wystąpić problem z ponownym włączeniem aż nie nastąpi ochłodzenie elektroniki. Nie można jednak traktować tego zabezpieczenia jako systemu wczesnego ostrzegania, jest to tak naprawdę ostatnie ostrzeżenie, po kilku lub kilkunastu takich wyłączeniach uszkodzeniu może ulec płyta główna. Nasze obawy możemy potwierdzić korzystając z programu do monitorowania komputera np. Everest Home Edition dzięki niemu dowiemy się jakie temperatury osiąga nasz procesor, karta graficzna lub płyta główna (mostek północny). Pierwszym sygnałem przegrzewania będzie odczuwalna przez skórę wyższa temperatura obudowy naszego laptopa lub również w przypadku komputera stacjonarnego głośniejsza praca wentylatorów. Najbardziej niebezpieczne są wysokie temperatury na karcie graficznej i na płycie głównej ze względu na metodę ich mocowania do płytki drukowanej, procesor jest włożony i zapięty mechanicznie natomiast układ graficzny i mostek północny są przylutowane. Notoryczne przegrzewanie i schładzanie wymienionych układów bardzo często doprowadza do pękania spoiwa, powstawania tzw. zimnych lutów pomiędzy układem BGA (np. chipsetem graficznym lub mostkiem północnym) a płytką drukowaną (z ang. PCB). Producentom sprzętu dodatkowo nie pomaga fakt, że Unia Europejska 1 lipca 2006 ustanowiła ograniczenie stosowania ołowiu w elektronice użytkowej, który jak do tej pory był materiałem najlepiej radzącym sobie z częstym nagrzewaniem i schładzaniem.
Jeśli nie chcemy doprowadzić do przegrzania się naszego komputera powinniśmy przede wszystkim zapewnić mu możliwie najbardziej sterylne warunki pracy, komputery stacjonarne stoją najczęściej na podłodze co niestety związane jest z większą ilością kurzu, który sukcesywnie zasysany jest do wnętrza obudowy. Powinniśmy również unikać kładzenia komputera obok źródeł ciepła, takich jak piece, grzejniki itp. Laptopy są często trzymane są na pościeli lub kolanach co również może być źródłem zanieczyszczenia, dodatkowo użytkując laptopa w ten sposób blokujemy swobodną rotację powietrza od dolnej części laptopa poprzez specjalne kratki wentylacyjne. Jeśli kładzenie na miękkich powierzchniach jest konieczne to dobrym pomysłem będzie zakup podkładki chłodzącej do laptopa, polecamy jednak zbytnio nie oszczędzać i zakupić podkładkę co najmniej ze średniej półki cenowej (np. marki Zalman). Tanie podkładki mają często słabej jakości wentylatory, które szybko ulegają zatarciu, z drugiej strony po podłączeniu ich do portu USB naszego laptopa w celu dostarczenia zasilania mogą spowodować jego uszkodzenie. Proponujemy również zaopatrzyć się w sprężone powietrze w małych butelkach, przyda się do przeczyszczenia laptopa i komputera stacjonarnego. W komputerze stacjonarnym sprawa jest najczęściej dosyć prosta, wystarczy odkręcić dwie śrubki z lewej strony z tyłu obudowy, ściągnąć klapę żeby dostać się do elektroniki i wentylatorów, wcześniej należy koniecznie odłączyć kabel od zasilania. Sprężonym powietrzem możemy oczyścić miejsca szczególnie zabrudzone, polecamy odczekać z 30 minut po czyszczeniu przed kolejnym włączeniem. W laptopie nie zalecamy jakiejkolwiek ingerencji bez doświadczenia, jedyne co możemy zrobić bez rozkręcania to sprężonym powietrzem wyczyścić wentylator przez kratkę, nie jest to co prawda dokładna konserwacja ale w przypadku profilaktyki może okazać się wystarczająca. Przed tym zabiegiem koniecznie odłączamy zasilacz i wyciągamy baterię, po czyszczeniu odczekujemy około 30 minut.
Zasadniczo korzystanie z programów do kontroli temperatury jest przydatne ale z doświadczenia wiemy, że jeśli ktoś z nich próbuje skorzystać to najczęściej ma już problem z przegrzewaniem komputera. W komputerze stacjonarnym i w laptopie kiedy pojawia się wysoka temperatura wentylatory dostają dyspozycję pracy z pełną mocą, powinniśmy je bez problemu usłyszeć przy założeniu, że nie uległy uszkodzeniu. Jeśli wentylator nie działa to komputer stacjonarny lub laptop będzie pracować cicho ale powinny zaniepokoić nas wysoka temperatura obudowy (w laptopie) i odcięcie zasilania związane ze wspomnianym wcześniej zabezpieczeniem. Żeby sensownie wykorzystać program do sprawdzania temperatury konieczna będzie znajomość nominalnej temperatury pracy naszych podzespołów, producenci nie udzielają tego typu informacji, musimy poszukać w Internecie, najczęściej dowiemy się tego z opinii innych użytkowników. Bardzo rzadko przyczyną awarii jest spalenie procesora czy karty graficznej, układy najczęściej pozostają nietknięte (poza kilkoma wyjątkami), winne są wspomniane wcześniej luty bezołowiowe łączące PCB z układem graficznym lub mostkiem. Zalecamy sprawdzić temperatury kiedy komputer jest całkiem sprawny i nie ma z nim problemu, podane temperatury najlepiej zanotować i w razie wątpliwości porównać. Popularny program do monitorowania komputera Everest Home Edition.
Kilka razy w roku nasz komputer jest czyszczony sprężonym powietrzem, ustawiony jest w miejscu mało zanieczyszczonym, do laptopa używamy podkładki chłodzącej a mimo wszystko pojawiają się symptomy przegrzania. Przyczyny w tym wypadku mogą być dwie, z jednej strony nasz komputer może wymagać pełnej konserwacji włącznie z wymianą past chłodzących, dokładnym czyszczeniem wentylatorów pod wysokim ciśnieniem a z drugiej istnieje możliwość uszkodzenia układu chłodzenia, dochodzi czasem do rozszczelnienia heat-pipe (rurek – radiatorów), przez co tracą one swoje właściwości lub do zatarcia wentylatora. W komputerach stacjonarnych elementy zamienne łatwo zakupić, wybór jest ogromny ponieważ części są praktycznie uniwersalne. W przypadku laptopów sprawa jest troszeczkę inna, rynek nie jest tak bogaty w oferty nowych podzespołów a jeśli nawet mamy szczęście to ich ceny są bardzo wysokie w porównaniu z tymi do komputera stacjonarnego. Wykonanie pełnej konserwacji nie jest bardzo skomplikowane, wymaga jednak pewnego doświadczenia, cierpliwości i skrupulatności. Czasami jeden błąd kosztować nas może uszkodzenie płyty głównej. Jeśli nie czujemy się na siłach możemy zgłosić się do serwisu komputerowego, w którym za stosunkowo niewielkie pieniądze nasz problem zostanie rozwiązany. Starajmy się uzgodnić z serwisem wcześniej warunki konserwacji, jeśli nie jesteśmy pewni, że wystarczy wyczyścić komputer to najlepiej zgłaszać w serwisie usterkę – czyli wyłączanie się komputera, przegrzewanie lub hałasowanie a nie zlecać konkretnie konserwację, która może ostatecznie nie rozwiązać problemu a jako usługa zostanie wykonana i rozliczona.
